T24 Dış Haberler
Önde gelen hidrologlar, İsrail’in Gazze’deki Hamas tünellerine deniz suyu pompalama planının bir felakete yol açabileceği uyarısında bulundu.
Birleşmiş Milletler’in Su Hakkı Özel Raportörü Pedro Arrojo-Agudo; İsrail’in, Gazze’deki Hamas tünel ağını deniz suyuyla doldurma planının “soykırım suçunun unsurlarından biri” olduğunu ve “Gazze’deki temel yaşam koşullarını mahvetme” riski taşıdığını söyledi.
Guardian’a konuşan Agudo, İsrail planını, Romalıların Kartaca tarlalarını tuzlama efsanesine benzetti. İnsan Hakları ve Çevre Raportörü David Boyd ise Gazze’nin tek su kaynağına zarar vermenin çevre ve insan hakları açısından “felaket” olacağını söyledi.
Tünelleri doldurmak için 1,5 milyon metreküp su gerekiyor
ABD askeri akademisi West Point tarafından yapılan bir araştırmaya göre Gazze’de 500 kilometre boyunca uzanan bin 300 tünel bulunuyor. İsrail’in planına uygun şekilde bu tünelleri doldurmak için 1,5 milyon metreküp su gerekeceği tahmin ediliyor.
Cenevre Su Merkezi direktörü ve Cenevre Yüksek Lisans Enstitüsü profesörü Mark Zeitoun, Gazze’nin gözenekli, kumlu toprakları boyunca uzanan yüzlerce kilometrelik tünellere pompalanan deniz suyunun kaçınılmaz olarak 2,3 milyon sakininin su ihtiyacının yaklaşık yüzde 85’ini karşıladığı akifere sızacağını söyledi.
“Soykırım unsurlarından biri”
Filistin topraklarında BM için su mühendisi olarak çalışan Zeitoun, akiferin atık su ve yıllarca süren aşırı su çekimi nedeniyle deniz suyunun sızması sonucu zaten kirlendiğini açıkladı.
“Bu Gazze’deki herkesin yaşam koşullarını mahvedecektir” diyen Zeitoun, “Yaşam koşulları diyorum çünkü bence bu, BM sözleşmesindeki soykırım unsurlarından biri; bir halkın yaşaması için gerekli koşulların kısmen ya da tamamen fiziksel olarak yok edilmesi” ifadelerini kullandı.
İsrail planını “ekokırım” olarak nitelendiren Zeitoun, “Tatlı su akiferini deniz suyuyla doldurmak, uluslararası insancıl hukukun/savaş kurallarının çevre boyutları ve silahlı çatışmalarla ilgili olarak çevrenin korunmasına ilişkin son ilkeler ve doğal çevreye zarar vermenin suç sayılması yönünde kaydedilen tüm ilerlemeler de dahil olmak üzere, insanlığın bugüne kadar geliştirdiği her norma aykırı olacaktır” dedi.
Batı Şeria’da Filistinlilerin içme suyuna erişimi yok ve İsraillilerden su satın almak zorundalar. İsrailli yerleşimciler ve askerler Ocak 2022 ile 2023 ortaları arasında Batı Şeria’daki su kaynaklarına ayda yaklaşık üç kez saldırdı. Gazze’de yeraltı suyu akiferi, artan nüfus ve kuraklık ve yüksek sıcaklıklar gibi iklim etkileri nedeniyle talebi karşılayacak kadar dolmuyor.
İsrail’in planı ne?
ABD’li yetkililer, İsrail’in Hamas’ın Gazze Şeridi altındaki geniş tünel ağını deniz suyuyla doldurmak için kullanabileceği büyük bir pompa sistemi kurduğunu, bu taktiğin tünelleri yok edip savaşçıları yeraltındaki sığınaklarından çıkarabileceği gibi Gazze’nin su kaynaklarını da tehdit edebileceğini söylemişti.
TIKLAYIN | WSJ: İsrail, Gazze’deki Hamas tünellerine deniz suyu pompalamayı planlıyor
The Wall Street Journal’ın (WSJ) haberine göre; İsrail Savunma Kuvvetleri, kasım ayının ortalarında El Şati Mülteci Kampı’nın kuzeyindeki büyük deniz suyu pompalarının montajını tamamladı. En az beş pompanın her biri Akdeniz’den su çekebilir ve saatte binlerce metreküp suyu tünellere taşıyarak haftalar içinde tünelleri sular altında bırakabilir.
Bazı ABD’li yetkililer özel olarak planla ilgili endişelerini dile getirirken, diğer yetkililer ABD’nin tünellerin devre dışı bırakılmasını desteklediğini ve ABD’nin plana karşı çıkmasının söz konusu olmadığını söyledi. İsrail’in de planı uygulayıp uygulamayacağı konusunda net bir kararı olmadığı öğrenildi.
